An Naeú hAirle Déag. Ceist.

I dtrianosgal, más nea-chómha osgail, is nea-chómha, ar an réir gcéanna, na taoibh fútha.

Sa trianosgal ABC is lú an t-osgal ag C ná an t-osgal ag B. Is éigean dè gur lú an taobh AB ná an taobh AC.

Froma (ar gcúlaibh). Mara lú é, is cómha iad, nú is mó é.

Ní cómha iad, óir ba chómha dè sin an t-osgal ag B ⁊ an t-osgal ag C, ⁊ ní cómha.

Ní mó é, óir ba mhó dè sin, à los na hairle thuas, an t-osgal ag C ná an t-osgal ag B, ⁊ ní mó (mar faomhadh).

Dá bhrí sin is éigean gur lú an t-osgal ag C, ar AB, ná an t-osgal ag B, ar AC. — Mar bhí le nochta.

An Naoú Tairiscint Déag. Teoirim.

I dtriantán, más neamhionann uillinneacha, is neamhionann, ar an réir gcéanna, na taobhanna fúthu.

Sa triantán ABC is lú an uillinn ag C ná an uillinn ag B. Is éigean dó gur lú an taobh AB ná an taobh AC.

Cruthúnas (indíreach). Mura lú é, is comhionann iad, nó is mó é.

Ní comhionann iad, óir ba chomhionann dá bhrí sin an uillinn ag B agus an uillinn ag C, agus ní comhionann.

Ní mó é, óir ba mhó dá bhrí sin, as los na tairisceana thuas, an uillinn ag C ná an uillinn ag B, agus ní mó (mar hipitéis).

Dá bhrí sin is éigean gur lú an uillinn ag C, ar AB, ná an uillinn ag B, ar AC. — Mar a bhí le nochtadh.