Row fys eu nagh row yn chenn sleih credjal dy row yn wheiggoo laa as feed Mee Nollick Laa Nollick firrinagh. V'adsyn credjal dy row yn wheiggoo laa mee s'jerree yn gheurey Laa Nollick Beg as dy row yn cheyoo laa Jerrey Geuree Shenn Laa Nollick firrinagh.
Ta skeeal ayn mychione ben enmyssit Paie Shimmin va baghey ec Ballacooil. Va shiartanse dy obbyr nieuee jeant eck roish yn Nollick as v'ee aggindagh cur y jerrey er. Va fys eck dy row yn chenn sleih credjal nagh lhisagh fer erbee jannoo obbyr erbee neu-ymmyrchagh eddyr Laa'l Fingan, oie s'liurey ny bleeaney, as Shenn Laa Nollick, agh dooyrt ee ree hene, “Ta'n Nollick noa er ngoll shaghey: oddyms goaill toshiaght lesh my obbyr reesht.”
Dyllee ee magh rish Margaid va ny sharvaant sy thie shen.
“Vargaid, gow magh ny queeylyn-nieuee as yiowmayd toshiaght.”
Va Margaid goaill aggle roish shen, er yn oyr dy row fys eck dy row shen Laa Nollick Beg, agh v'ee s'biallee na inneenyn ta ry gheddyn ny laghyn t'ayn jiu, as hoie ee sheese marish y venainshter. V'ad gobbragh derrey mysh mean-oie as ec y traa shen, tra va Paie jeeaghyn er y lieen cheet trooid y towl ayns y stoyl boayl v'ee ny soie, v'eh caghlaait dy doaltattym as daase eh dy ve doo gollrish geayl. Cha daase lieen Vargaid dy ve doo er yn oyr nagh row ee jannoo agh shen v'ee sarit. Hug Paie jerrey er e obbyr chelleragh as hug ee yn wheeyl ersooyl as ersooyl lhee ayns siyr mooar dy lhie.
Lurg tammylt beg va Margaid geearree dy akin nee feer ny reddyn elley va goll er insh mychione Shenn Laa Nollick ny dyn. Hie ee magh sy gharey dys boayl va'n myrrh gaase as honnick ee yn ooir er-creau as ny duillagyn cheet neese as lurg shen haink rish blaa bane. Hug ee paart jeh as v'eh er ny reayll eck myr cowrey aighoil. Eisht cheayll ee sheean veih'n thie-ollee as tra yeeagh ee stiagh hug ee my ner ny dew-vart goll sheese er nyn glioonyn coodit lesh ollish as jannoo sheeanyn trimshagh. Huitt Margaid sheese er e glioonyn myrgeddin as ghow ee padjer maroo. Hie ee shaghey yn kishan-shellan as honnick ee ny shellanyn getlagh mygeayrt y gharey.
Lurg yn laa shen tra va fer erbee briaght j'ee,
“Vel oo credjal dy chooilley nhee ta inshit mychione Shenn Laa Nollick?” yiarragh ish, “Ta fys aym dy nee firrinagh eh, er yn oyr dy vaik mish eh laa dy row.”
Aghterbee, cha nel shen jerrey yn skeeal. Lhaih mee ayns lioar dy row, ta'n ennym er jarroodit aym nish, agh s'cummey lesh shen, dy dug fer yn myrrh lesh dys y cheeill er Shenn Laa Nollick dy yeeaghyn yn blaa da'n taggyrt. Dooyrt yn fer shoh,
“Er hoh yn myrrh cheet ny vlaa; ta'n laa jiu Laa Nollick firrinagh.”
Yeeagh yn saggyrt er y vlaa agh cha vaik eh veg agh duillaghyn noa jeeaghyn gollrish blaa, as screeu eh shen sheese myr sampleyr jeh mee-chredjue ommidjagh ny Manninee.
Shione dou ynnyd ny jees mygeayrt Ellan Vannin, buill ta'n myrrh gaase foast, as va mee kiarail feddyn magh row ny shenn Vanninee nyn ommidanyn ny dyn. Hie mee dys Glion Meay er Shenn Laa Nollick blein ny jees er dy henney as yeeagh mee er yn voayl ta'n myrrh gaase? Va palchey dy ghuillagyn noa ry akin as cre honnick mee sy vean? Cha row eh er n'osley dy bollagh, agh hooar mee blaa y vyrrh.
An raibh a fhios agaibh nach raibh an seanslua ag creidiúint gurb é an cúigiú lá agus fiche Mí na Nollag Lá Nollag fírinneach. Bhí siadsan ag creidiúint gurb é an cúigiú lá mí is deireanaí an gheimhridh Lá Nollag Beag agus gurb é an séú lá d'Eanáir Sean Lá Nollag fírinneach.
Tá scéal ann faoi bhean ainmnithe Paie Shimmin a bhí ina cónaí ag Ballacooil. Bhí roinnt oibre sníomhacháin déanta aici roimh an Nollaig agus bhí sí fonnmhar cur deireadh leis. Bhí a fhios aici go raibh an seanslua ag creidiúint nár chóir d'aon duine déanamh obair ar bith neamhriachtanach idir Lá Fhéile Fingan, oíche is faide na bliana, agus Sean Lá Nollag, ach dúirt sí léi féin, “Tá an Nollaig nua tar éis dul thairis: is féidir liom tosú le mo chuid oibre arís.”
Scairt sí amach le Margaid a bhí ina seirbhíseach sa teach sin.
“A Mhargaid, gabh amach na tuirní agus tosóimid.”
Bhí Margaid ag gabháil eagla roimhe sin, de bhrí go raibh a fhios aici gurb é sin Lá Nollag Beag, ach bhí sí is umhaile na cailíní atá ar fáil na laethanta atá ann inniu, agus shuigh sí síos leis an mháistreás. Bhí siad ag obair go dtí timpeall meán oíche agus ag an am sin, nuair a bhí Paie ag féachaint ar an líon ag teacht tríd an bpoll sa chathaoir áit a raibh sí ina suí, bhí sé athraithe go tobann agus d'fhás sé le bheith dubh cosúil le gual. Níor fhás líon Mhargaid le bheith dubh de bharr nach raibh sí ag déanamh ach sin a bhí sí ordaithe. Chuir Paie deireadh lena cuid oibre láithreach agus chuir sí an tuirne ar siúl agus ar siúl léi faoi dheifir mhór le luí.
I ndiaidh tamaill bhig bhí Margaid ag iarraidh feiceáil an fíor na rudaí eile a bhí á n-insint faoi Shean Lá Nollag nó nach fíor. Chuaigh sí amach sa gharraí go dtí áit ina raibh an miorr ag fás agus chonaic sí an talamh ar crith agus na duilleoga ag teacht aníos agus ina dhiaidh sin tháinig le bláth bán. Thug sí cuid de agus bhí sé á choinneáil aici mar chomhartha ádhúil. Ansin chuala sí fuaim ón bhóitheach agus nuair a d'fhéach sí isteach thug sí faoi deara na mairt ag dul síos ar a nglúine clúdaithe le hallas agus ag déanamh tormáin buartha. Thit Margaid síos ar a glúine freisin agus dúirt sí paidir in éineacht leo. Chuaigh sí thar an choirceog agus chonaic sí na beacha ag eitilt timpeall an gharraí.
I ndiaidh an lae sin nuair a bhí duine ag fiafraí di,
“An bhfuil tú creidiúint gach uile rud atá inste faoi Shean Lá Nollag?” déarfadh sise, “Tá a fhios agam gur fírinneach é, de bhrí go bhfaca mise é lá dá raibh.”
Ar aon chuma, ní hé sin deireadh an scéil. Léigh mé i leabhar amháin, tá an t-ainm air dearmadta agam anois, ach is cuma leis sin, gur thug fear an miorr leis go dtí an chill ar Shean Lá Nollag le taispeáint an bláth don sagart. Dúirt an fear seo,
“Anseo an miorr ag teacht ina bhláth; is é an lá inniu Lá Nollag fírinneach.”
D'fhéach an sagart ar an bhláth ach ní fhaca sé faic ach duilleoga nua ag féachaint cosúil le bláth, agus scríobh sé sin síos mar shampla de dhíchreideamh amaideach na Manannach.
Is eol dom ionad nó dhó timpeall Oileán Mhanann, áiteanna ina bhfuil an miorr ag fás fós, agus bhí mé ag ceapadh fáil amach an raibh na sean-Mhanannaigh ina n-amadáin nó nach raibh. Chuaigh mé chuig Gleann na Má ar Shean Lá Nollag bliain nó dhó ó shin agus d'fhéach mé ar an áit atá an miorr ag fás? Bhí neart duilleog nua le feiceáil agus cad a chonaic mé sa lár? Ní raibh sé ar oscailt go hiomlán, ach fuair mé bláth an mhiorr.